Srbija je mala zemlja u kojoj su živeli veliki ljudi. Sećanja na njih čuvaju se u dragocenim pisanim dokumentima i književnim delima. Međutim, generacije koje dolaze sve ređe posežu za tim izvorima. A oni nam pružaju dragocen nauk o tome kako kroz život valja uspravno ići i svojim delanjem biti odgovoran prema onima koji uz nas stasavaju ili će doći posle nas.
Podstaknuti našim novijim ali i izdanjima koja su počela da nam šire vidike poslednjih godina, sastavili smo listu od osam dela iz oblasti istorije i publicistike kroz koja ćete bolje upoznati Srbiju.
1. Svetilišta i nadališta – Novo Tomić
Ovo je prva knjiga u kojoj su detaljno prikazana najznačajnija mesta na koja je srpski narod vekovima dolazio i na koja i danas dolazi kako bi potražio pomoć, verujući u čudotvornu moć materijalnih stvari koje su bile u dodiru sa višim silama. „Svetilišta i nadališta“ namenjena su svima koji veruju, koji žele da bolje razumeju srpski narod i njegovu kulturu, kao i svima koji žele da prošire granice svog znanja. Nenametljiva, prijemčiva i edukativna, ova mala enciklopedija podeljena je na teritorije i regione u Srbiji i van nje i detaljno opisuje mesta na kojima ljudi traže kako telesno izlečenje tako i najvažnije utočište – utehu i nadu.
2. Srpsko pravoslavlje – Momčilo Petrović, Slobodan Reljić
Ovaj jedinstveni, pouzdani vodič kroz pravoslavni hram, njegove delove i utvari, kroz povest i odlike najstarije srpske institucije, jezgrovito a obuhvatno sumira izvore, doktrinu i osobenosti srpskog pravoslavlja. Podelivši svoju knjigu na dva dela, Reljić i Petrović su najpre dali presek kroz najbitnije segmente pravoslavne vere, uz poseban osvrt na njene specifičnosti kod Srba, da bi zatim hronološki izneli najznačajnije događaje vezane za nastanak, razvoj, raskole i raspade, ali i ponovna ujedinjenja autokefalne Srpske pravoslavne crkve, čiji istorijat nije ništa manje buran od istorijata naroda kojem je služila i kojeg je predstavljala ako drugih legitimnih predstavnika u datom trenutku nije bilo.
3. Nestvarno, a stvarno – Živojin Petrović
Priče iz naše prošlosti – herojske, duhovite, zapanjujuće ili bizarne – često mogu da nas iznenade i zaprepaste. Živojin Petrović je strastveni sakupljač takvih crtica, a marljivim istraživanjem dokopao se očaravajućih podataka i preneo nam ih ne bi li se spasile iz čeljusti zaborava. Bilo da je reč o anegdotama, beleškama ili filmskim avanturama, svako poglavlje ove knjige upozorava da je pamćenje središnji deo naše kulture.
4. Neviđena Srbija – Vlada Arsić
Da li znate da je prva Olimpijada održana na Paliću? Znate li da je Robert de Niro prodavao paradajz na niškoj pijaci? Da li ste čuli da je u Bačkoj postojala grčka država? Da li ste sigurni da znate koja reka protiče ispod Savskog mosta? Veliki putnik, pisac i poznavalac naših krajeva, Vlada Arsić je prikupio nesvakidašnje istorijske i savremene priče. Iako one mogu da posluže kao sjajna zabava, crtice iz „Neviđene Srbije“ mnogo govore o nama samima.
5. Prvi u Srbiji – Zoran Penevski
U ovoj podsticajnoj i zabavnoj knjizi prvi put je na jezgrovit način uobličeno obilje građe o poduhvatima onih koji su nas zadužili uvođenjem novina kako u upravljanju državom i ekonomijom, tako i u nauci i umetnosti, zabavi, svakodnevnom životu. Donoseći prvi put izuzetno zanimljive fotografije nastale između dva svetska rata, ova knjiga-riznica podsetiće nas na stotine činjenica iz istorije početaka, pružiti nova znanja, ali i poljuljati stara, podstičući nas da otkrivamo nove priče iz prošlosti naše zemlje.
6. Srpske zemlje pre Nemanjića – od 7. do 10. veka – Marko Aleksić
Razdoblje od 7. do 10. veka predstavlja najzamagljenija stoleća srpske prošlosti. U to vreme na ruševinama antičkog sveta izrastaju temelji Evrope kakvu danas poznajemo i prelamaju se ključni događaji za njenu istoriju, a na našim prostorima rađa se jedan sasvim nov svet. Slovenska plemena se šire i kreću ka jugoistoku Evrope, a među njima se vrlo rano izdvaja ime Srba. Naši preci otpočeli su epsko putovanje od reke Labe na istoku današnje Nemačke koje se posle više od 1500 kilometara završilo u okolini Soluna, da bi se zatim trajno naselili na Balkanu. Prvi put jedna knjiga jezikom istorijske i arheološke nauke studiozno i uzbudljivo priča priču o tom putovanju.
7. Srpski viteški kod – Marko Aleksić
„Srpski viteški kod“ prva je naučno utemeljena rekonstrukcija vremena u kojem se razvijao viteški sistem vrednosti u Srbiji. Uzbudljiva priča o nastanku i prirodi viteštva u Evropi i putevima kojima je nov etički kodeks dopirao do nas otkriće nam mnoštvo do sada nepoznatih detalja o boravku prvih krstaških ratnika na srpskom dvoru prisustvu naših ljudi u Jerusalimskom kraljevstvu, uticaju tek nastalih viteških redova na srpsku vlastelu, poseti Svetog Save Sionu koja je ostavila trajne posledice na našu vitešku tradiciju.
8. Sabor junaka – Petar Žebeljan
Knjiga je namenjena mladima, ali i svima koji požele da saznaju ponešto iz naše bogate i burne prošlosti, pre svega iz vremena Prvog i Drugog srpskog ustanka. U njoj se nalaze priče o slavnim ličnostima, ali i onim manje poznatim, čija nas dela ispunjavaju divljenjem. U knjizi ima uzvišenih primera junaštva i primera gostoljublja, istinoljublja, velikodušnosti, milosrđa, kao i umnih reči nepismenih seljaka, zaboravljenih narodnih običaja i mnogo iskustvom stečene mudrosti.