„Let“ Vladimira Arsenijevića: Ljubav u epohi aeroplana

Novi roman Vladimira Arsenijevića „Let“, uzbudljiva je pripovijest o ljubavi u doba aeroplana ujedno i jedinstveni let u prošlost.

U ovom romanu Arsenijević je predstavio rijetko iskrenu i elegantnu priču o braku mladih ljudi, pilota vazduhoplovstva VKJ Pavla Andrejevića i bečkerečke gimnazijalke Katarine Buhe.

Roman se dešava najvećim dijelom u Velikom Bečkereku – Petrovgradu (današnjem Zrenjaninu), ali i u Novom Sadu, Beogradu, Sarajevu, Mostaru, a u razgranatim epizodama romana javljaju se i brojne znamenite ličnosti međuratnog doba.

Roman „Let“ Vladimira Arsenijevaća upravo je objavljen u izdanju „Lagune“.

Govoreći o svom novom romanu „Let“ Vladimir Arsenijević za „ART Vijesti“ kaže da se knjiga može okarakterisati kao ljubavna priča i omaž letjenju, ali i kao dosta toga drugoga.

„Mislim da bi najpreciznije bilo reći da je to jedna kompleksna rekonstrukcija epohe, koja je između ostalog svakako i epoha leta i letjenja, epoha aeroplana, u čijem se središtu nalazi ljubavna priča čiji su akteri mladi pilot VKJ i bečkerečka gimnazijalka.“

Roman „Let“ nije opterećen sadašnjim temama koliko su to bili Arsenijevićevi raniji romani. Zapravo, ovim romanom pisac je otišao dalje u prošlost, vjerno dočaravajući međuratnu epohu.

"Priču koju sam konačno ispričao romanom „Let“ ja već veoma dugo nosim u sebi," objašnjava Arsenijević i dodaje:

Izvor: Vijesti
"Ona je prevashodno inspirisana zbirkom od desetak foto-albuma koji su ostali za mojim djedom, mladim pilotom VKJ koji je poginuo 1937. u dvadeset sedmoj godini života. Bio je to mlad i dinamičan čovjek koji je živio brzo, bio potpuno uronjen u duh epohe, i pokazivao izrazito interesovanje za savremene stvari i tehnološke inovacije. Bavio se i fotografijom pa je za njim srećom ostalo čitavo brdo foto dokumentacije jednog života koji na tim fotografijama izgleda prekrasno, ali koji je doživio tragičan kraj i na personalnom i na opštedruštvenom planu."

"Moj je djeda, dakle, poginuo, baka je ostala sama s mojom majkom koja je imala jedva dvije godine, a samo par godina kasnije stvari su postale više nego gadne. Počeo je Drugi svjetski rat iz kog će konačno 1945. čitava ta porodica izaći strahovito oštećena. Sva ona ljepota zabilježena na fotografijama mog djeda otišla je bestraga i za sva vremena."

"Sva imovina je u međuvremenu nestala, mnogi muškarci poginuli su u ratnom haosu, žene su živjele zajedno u istoj kući, grijale samo prostoriju u kojoj se sjedelo i u prvim poratnim godinama štrikale ukrasne predmete za Narodnu radinost da bi preživjele a hranile sebe i djecu pasuljem sa sušenim crnim maslinkama koji je dolazio u velikim neoznačenim konzervama kao humanitarna pomoć. Taj rez koji se tridesetih godina dogodio i na lokalnom i na globalnom planu i koji je onaj prividni uzlet iz dvadesetih, i svu onu razigranost epohe moderne pretvorio u strašan pad (nacizam, fašizam, staljinizam), bio je glavni razlog da roman smjestim u tu izrazito uzbudljivu epohu."

Ova knjiga opisuje i početke avijacije, filma, stripa, fotografije u kraljevini Jugoslaviji, ali i eruditu Todora Manojlovića, izdavače Gecu Kona, Pavla Bihaljija, pa i Crnjanskog i mnoge druge znamenite ljude toga doba.

"Namjera mi je, dakle, bila da oživim vrijeme moderne, koje me je oduvijek izrazito interesovalo, a budući da se knjiga najvećim dijelom odvija u Bečkereku tj. Petrovgradu, tridesetih godina XX vijeka, bilo je više nego prirodno iskoristiti izrazito živopisni i flambojantni lik Todora Manojlovića, jednog od naših vodećih i svakako formalno najobrazovanijih, „najsvjetskijih“ modernista, koji je porijeklom bio upravo iz Bečkereka. U knjizi, međutim, osim njega, promiče i čitava galerija drugih istinskih ličnosti epohe poput Pavla Bihaljija, Endre Adija, Miloša Crnjanskog, Gece Kona, ali i prvog srpskog aeronauta Koste Miletića, pionira avijacije Penkale ili Sarića, ili banatskih komunista poput Serva Mihalja ili Žarka Zrenjanina," objašnjava pisac.

Ali, da je tadašnja Jugoslavija bila dio Evrope u svakom smislu, Arsenijević ne dijeli takvo mišljenje:

"Što se odgovora na konkretno pitanje tiče, mislim da je on ipak - nažalost ne, i to baš nimalo. Bio je to period intenzivne modernizacije na mnogim nivoima, naravno, ali istovremeno je zemlja, osnovana samo dvije decenije ranije, tonula sve dublje i dublje u sopstvene kontradikcije i rastrzanosti. I mi i naši djedovi u tom smo smislu djeca jednog te istog vremena, iste epohe. Epohe kretenizma. Ali spoljni nanos je tih tridesetih, kao i danas uostalom, bio poprilično ušminkan, to je tačno, pa je samo na osnovu toga lako donijeti iskrivljene zaključke, koji i leže u osnovi određene opšte nostalgije prema nepreživljenim i zapravo nepostojećim tridesetim godinama XX vijeka," zaključuje Arsenijević.

“Taj rez koji se tridesetih godina dogodio i na lokalnom i na globalnom planu i koji je onaj prividni uzlet iz dvadesetih, i svu onu razigranost epohe moderne pretvorio u strašan pad (nacizam, fašizam, staljinizam), bio je glavni razlog da roman smjestim u tu izrazito uzbudljivu epohu”, kaže Arsenijević

Pisac istraživač

Vladimir Arsenijević (Pula, 1965) objavio je prvi roman „ U potpalublju“ 1994. godine. Ovaj roman je dobio Ninovu nagradu za roman godine, preveden je na 20 jezika, a istoimena pozorišna predstava po motivima ovog kultnog romana nagrađena je Sterijinom nagradom 1997. godine.

Sljedeći roman, „Anđela“ objavljen je 1997. godine. Posle boravka u Meksiku Arsenijević objavljuje knjigu „Meksiko – ratni dnevnik“ (2000). Ilustrovani roman „Išmai“l (2004), nastao je u saradnji s Aleksandrom Zografom.

Roman „Predator“ (2008) dobio je Nagradu za najbolju knjigu u mreži javnih biblioteka Srbije, a 2009. godine Arsenijević objavljuje zbirku eseja pod nazivom „Jugolaboratorija“.

Godine 2011. objavljuje ilustrovanu novelu „Minut – put oko svijeta za 60 sekundi“ nastalu u saradnji s Valentinom Broštean. Godine 2000. pokrenuo je izdavačku kuću „Rende“ u kojoj je radio kao urednik do 2007.

Osnivač je regionalnog književnog festivala „Krokodil“ i izdavačke kuće za audio-knjige „Reflektor“, a kolumne i eseje redovno objavljuje u štampanim i elektronskim medijima u zemlji i regionu.